اِعمال کنترل و مدیریت مؤثر شبکه، دغدغه همیشگی شرکت‌ها و متخصصان کامپیوتری بوده است که غول‌های تکنولوژی راهکار‌های متنوعی برای رفع این نیاز ارائه کرده‌اند. اگر با شبکه‌های کامیپوتری دست‌وپنجه نرم کرده باشید، قطعاً درباره سیستم وی ان سی (VNC) شنیدید و می‌دانید به‌منظور برقراری اتصال ایمن به کامپیوترها و سرورهای مجازی، ابری و غیره از آن استفاده می‌کنند.
VNC به عنوان یک تکنولوژی اشتراک‌گذاری برای اتصالِ ریموت به سیستم‌های تحت شبکه، هم برای کاربران خانگی جهت اتصال از راه دور به دسکتاپ مفید است و هم برای مدیران شبکه و صاحبان کسب‌وکار جهت مدیریت کارکنان و سرورهای شبکه. رایانه کمک در ادامه به معرفی این تکنولوژی، مزایا و کاربردهای آن، همچنین تفاوت‌هایش با دیگر ابزارهای کنترل دسکتاپ از راه دور (Remote Desktop) می‌پردازد.
در صورتی که سوالی در خصوص تکنولوژی VNC دارید میتوانید از تلفن های ثابت سراسر کشور با شماره ۹۰۹۹۰۷۱۵۴۰ و از طریق موبایل با شماره ۰۲۱۷۱۲۹ تماس حاصل فرمایید.
فهرست
✅VNC چیست؟
✅VNC چگونه کار می‌کند؟
✅کلاینت و سرور VNC به چه معنی است؟
✅کاربردهای وی ان سی یا Virtual Network Computing
✅آشنایی با مزایای VNC
✅مقایسه‌ای میان VNC و RDP
✅جایگزین‌هایی برای نرم‌افزارهای VNC
✅جمع بندی
VNC چیست؟
وی ان سی (VNC) مخفف عبارت Virtual Network Computing به معنای پردازش مجازی اینترنتی و یک تکنولوژی مبتنی بر کلاینت/سرور برای دسترسی به سیستم‌های دیگر از راه دور است. این سیستم گرافیکیِ اشتراک گذاری دسکتاپ، با کمک پروتکل Remote Frame Buffer ما را قادر می‌سازد کنترل صفحه دسکتاپ، ماوس و صفحه کلید کامپیوتری را که در مکانی دیگر قرار دارد به دست بگیریم و ابزاری کاربردی برای کنترل و مدیریت شبکه کامپیوتری است.
تکنولوژی وی ان سی به صورت نرم‌افزاری ارائه شده و با نصب نمایشگرِ کلاینت روی سرور و مؤلفه‌ی سرور بر سیستم کلاینت، اتصال آن برقرار می‌شود. سیستم کنترل کننده، محدودیت خاصی ندارد و می‌تواند یک کامپیوتر دیگر، تبلت یا حتی یک تلفن هوشمند باشد. با برقراری اتصال در VNC، یک کپی از صفحه نمایشِ سرور برای کلاینت ارسال شده و تمامی فعالیت‌های سمت کلاینت روی سیستم سرور انجام می‌گیرد.
تاریخچه تکنولوژی VNC به سال‌های انتهایی دهه 90 و به آزمایشگاه تحقیقاتی Olivetti & Oracle در کمبریج انگلستان بازمی‌گردد؛ زمانی‌که بنیان‌گذاران VNC نسخه اولیه این تکنولوژی را در قالب یک پروژه تحقیقاتی ارائه نموده و در سال 2002 هم‌زمان با تاسیس این شرکت و پس از دریافت مجوزهای لازم، بسته RealVNC را تجاری کردند.
❗امروز سورس متن باز VNC و مشتقات آن تحت مجوز عمومی GNU در دسترس هستند؛ البته این برای تمامی نرم‌افزارهای مبتنی بر VNC صادق نیست. به طور مثال VNC Connect که در سال 2016 ارائه شد از RFB ورژن 6 استفاده می‌کند و منبع باز نیست!
یکی از سؤالات پرتکرار کاربران رایانه کمک درباره ماهیت این سرویس این است که اصلاً VNC چه کاری انجام می‌دهد؟ در پاسخ باید موارد زیر را به عنوان قابلیت‌هایی که این تکنولوژی در اختیار ما می‌گذارد اشاره کنیم:
- مدیریت و اِعمال کنترل بر کامپیوترِ سرور
- نمایش دسکتاپ روی صفحه نمایش دلخواه شما
- کنترل عملکرد ماوس و صفحه کلید از راه دور
VNC چگونه کار می‌کند؟
همان‌طور که اشاره شد، سرویس وی ان سی از پروتکل RFB یا Remote Frame Buffer برای انتقال اطلاعات به صورت ریموت بهره می‌برد. VNC مستقل از سیستم عامل، اتصالی گرافیکی را با سیستم‌های شبه یونیکس برقرار کرده و برای استفاده از آن، تشابه سیستم عامل‌های کلاینت و سرور مهم است. یعنی زمانی که کلاینت روی سیستم عامل X کار می‌کند، امکان اتصال به سرور VNC روی سیستم عامل Y را نخواهد داشت.
روش کار VNC اینگونه است که: مثلاً سرور درخواست‌هایی از سمت یوزری با پورت پیشفرض 5900 و کاربری دیگر با پورت 5800 برای اتصال دریافت می‌کند. پس از بررسی درخواست‌ها توسط سرور، برای هر پورت دسترسی مشخصی پیش‌بینی می‌شود. به‌این‌ترتیب صفحه نمایشِ سرور از طریق پروتکل RFB برای کلاینت ارسال خواهد شد.
پیش از برقراری اولین ارتباط، سرور فرآیند احراز هویت را با دریافت نام کاربری و رمز عبور انجام می‌دهد؛ سپس به تعریف المان‌هایی همچون اندازه صفحه دسکتاپ، فرمت پیکسل و تکنیک‌های رمزگذاری می‌پردازد تا ارتباطی بدون مشکل برقرار شود.
❗نکته مثبت درباره سرویس فوق آن است که هر زمان نیاز باشد طرفین می‌توانند اتصال را بدون بروز مشکل قطع کنند.
برای کار با Virtual Network Computing تجهیزات یا پیش‌نیازهای زیادی نیاز ندارید. برای برقراری چنین ارتباطی، به یک اتصال TCP/IP و دوگانه VNC Server و VNC Viewer احتیاج است.
کلاینت و سرور VNC به چه معنی است؟
مسئله دیگر در این باب، تعریف دو جزء VNC Viewer و VNC Server است. در یک تعریف کلی، سرور به عنوان قطعه‌ای سخت‌افزاری یا عنصری نرم‌افزاری، در خدمت جزء دیگر شبکه یعنی "کلاینت" خواهد بود. در شبکه‌ای با مدل کلاینت/ سرور، سرور قادر است منابع موجود را به تعداد مشخصی کلاینت ارائه کند. در صورت وجود سرورهای متعدد، کلاینت قادر است به چندین سرویس دسترسی داشته و با توجه به نوع درخواست و بارِ شبکه، به مقصد مورد نظر خود هدایت شود. به بیان دیگر کلاینت‌ها با ارسال درخواست به سمت سرور، آن را وادار به پاسخگویی کرده و به میزان سطح دسترسی خود، از منابع سروری بهره می‌برند.
🌐 اینجا درباره سرورها و انواع آن‌ها بخوانید.
در وی ان سی، نرم‌افزار VNC Server بر روی یک سیستم نصب می‌شود و این به کلاینت‌ها اجازه می‌دهد در هر موقعیت مکانی به کامپیوتر سرور دسترسی پیدا کنند. البته کلاینت‌ها باید نر افزار VNC Viewer را روی سیستم خود نصب داشته باشند تا اتصال امکان‌پذیر گردد. سیستم اتصال کلاینت می‌تواند لپتاپ، پی سی، تبلت یا موبایل باشد.
به این ترتیب سیستمی با مشخصات viewer با اجازه مقصد قادر به مشاهده چیزی خواهد بود که کاربری در مقابل کامپیوتر سرور می‌بیند و کلاینت حتی می‌تواند کنترل سیستم سرور را از راه دور به دست بگیرد. همان‌طور که مشاهده می‌کنید VNC یک ابزار کاربردی در پشتیبانی شبکه از راه دور خواهد بود.
کاربردهای وی ان سی یا Virtual Network Computing
کاربران شبکه و اینترنت می‌توانند از این قابلیت جذاب انتظارات متفاوت و مفیدی داشته باشند. پیش‌تر اشاره کردیم که این قابلیت در مدیریت شبکه، عیب یابی کامپیوتر و بحث پشتیبانی شبکه از راه دور چه اندازه مفید و کاربردی است. در مجموع می‌توان کاربردهای تکنولوژی VNC را در موارد زیر خلاصه کرد:
- ایجاد دسترسی طبقه بندی شده به پرونده‌های کاری در سازمان‌ها
- تسهیل فرآیند و امکان خلق سیستم‌های پایدار برای سازمان‌ها جهت دورکاری نیروی کار
- کنترل سیستم کارمندان توسط مدیر IT در سازمان‌ها با اهداف مدیریتی
- برگزاری جلسات و کلاس‌های آنلاین و افزایش کیفیت آموزش از راه دور
- کمک به مدیران مرکز تماس با امکان نمایش سریع داده‌ها در صفحات متعدد
- افزایش بهره‌وری در تیم‌های توسعه دهنده وب
آشنایی با مزایای VNC
مزیت اصلی VNC، امکان نصب و اجرای آن روی سیستم عامل‌های مرسوم همچون سیستم عامل ویندوز، macOS، لینوکس، اندروید و ... است. عملکرد آسان و سرعت بالا در این سرویس خصوصا در سیستم عامل ویندوز، آن را به یکی از پرقدرت‌ترین ابزارهای Remote Desktop مبدل کرده. سایر مزایای وی ان سی را در ادامه مشاهده می‌کنید:
✔️ توسعه مستمر از سال 1990 و دریافت بروزرسانی‌های جدید
✔️ بهره‌مندی از پروتکل قدرتمند RFB
✔️ استقلال از پلتفرم
✔️ پشتیبانی از اکثریتِ قریب‌به‌اتفاق سیستم عامل‌ها
✔️ پشتیبانی از چند کاربر به‌صورت هم‌زمان
✔️ پشتیبانی از پورت‌های متفاوت
✔️ پشتیبانی چند زبانه
Translation is too long to be saved
آشنایی با معایب VNC
در استفاده از برنامه VNC با چالش‌های متفاوتی روبه‌رو می‌شوید که از مسائل امنیتی تا عملکردی را شامل می‌شوند. برای استفاده از این تکنولوژی یا عدم استفاده از آن، باید مزایا و معایب‌اش را در سبد اهداف خود چیده و تصمیم گیری کنید. بزرگ‌ترین معایب یک سرویس نرم‌افزاری وی ان سی را در ادامه مشاهده می‌کنید:
❌ استفاده از روش‌های قدیمی برای انتقال تصاویر به دسکتاپِ کلاینت و مصرف پهنای باند بالا
❌ استفاده از روش‌های رمزگذاری ابتدایی
مقایسه‌ای میان VNC و RDP
علاوه بر VNC ابزارها و تکنولوژی‌های دیگری نیز برای دسترسی ریموت به دسکتاپ وجود دارند که برخی در رده‌های پایین‌تر و برخی به عنوان جایگزینی برای این سرویس شناخته و استفاده می‌شوند. پروتکل RDP که مخفف Remote Desktop Protocol است، یکی از ابزارهای توسعه داده شده از سوی شرکت مایکروسافت برای کنترل دسکتاپ از راه دور بوده و به صورت پیشفرض روی بسیاری نسخه‌های ویندوزی نصب شده است. به عنوان رقیب، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی میان این دو پروتکل وجود دارد که اشاره به آن‌ها برای شناخت بهتر سرویس وی ان سی و قابلیت‌هایش، خالی از لطف نیست.
✔️شباهت‌ها
✔️ ایجاد دسترسی ریموت به دسکتاپ برای مقاصد مختلف
✔️ نیاز به نصب نرم‌افزارهای سمت کلاینت و سرور برای برقراری اتصال
✔️ امکان اتصال چند کاربر به یک سرور (به‌صورت هم‌زمان)
✔️ قابلیت تعریف و تغییر دسترسی کاربران
❌تفاوت‌ها
❌ وی ان سی را به عنوان یک پروتکل قابل اجرا بر پلتفرم‌های مختلف می‌شناسند درحالی‌که RDP تنها در چند پلتفرم محدود کار می‌کند
❌ سرعت RDP بیشتر از VNC است
❌ تفاوت در سطوح و بسترهای امنیتی
❌ در وی ان سی اتصال به کامپیوتر انجام می‌شود درحالی‌که RDP به سرور مشترک وصل می‌شود
❌ برای اشتراک دسکتاپ بین تعداد زیادی سیستم، RDP را توصیه نمی‌کنند
جایگزین‌هایی برای نرم‌افزارهای VNC
باوجود قابلیت‌های گسترده در وی ان سی، می‌بینیم که جایگزین‌های قدرت‌مندی برای آن پیشنهاد و به‌کار گرفته می‌شود. شناخته‌شده‌ترین و محبوب‌ترین جایگزین‌های VNC سه ابزار زیر هستند:
🔁 Remote Desktop Protocol
🔁 AnyDesk
🔁 TeamViewer
جمع بندی | VNC یک سیستم اشتراک گذاری دسکتاپ با قابلیت اطمینان بالا
حال که با چیستی VNC و نحوه راه‌اندازی آن در شبکه آشنا شدید، میتوانید میان آن و سایر ابزارهای کنترل دسکتاپ از راه دور انتخاب بهتری داشته باشید. خوشبختانه VNC ابزاری رایگان و سبک است و سهولت استفاده از آن به‌خصوص در ویندوز، کار شما را برای برقراری ارتباط از راه دور راحت کرده.
ویژگی‌های قابل تاملی که در این مقاله به آن‌ها اشاره شد، علت گستردگی استفاده از این سرویس را برای ما آشکار می‌کند. امروزه VNC یکی از اولین انتخاب‌ها در بحث مدیریت شبکه، خصوصاً در سرورهای مجازی است. به همین دلیل است که در زمان خرید VPS، به شما دسترسی جهت مدیریت VNC هم داده می‌شود که پس از نصب نرم‌افزار بر روی سیستم و وارد کردن اطلاعات ورود، قابل استفاده است.
در پایان امیدواریم رایانه کمک توانسته باشد با این مقاله به شما در شناخت این ابزار کاربردی کمک کند. به‌خاطر داشته باشید که در صورت نیاز به کمک جهت راه‌اندازی و اتصال به VNC میتوانید از طریق شماره‌های 9099071540 (تلفن ثابت) و 0217129 (تلفن همراه) با ما در ارتباط باشید. 😊
قابل توجه شما کاربر گرامی: محتوای این صفحه صرفاً برای اطلاع رسانی است در صورتی که تسلط کافی برای انجام موارد فنی مقاله ندارید حتما از کارشناس فنی کمک بگیرید